Peperpot

De besproken rondleiding

Op 24 juli 2013 de plantage Peperpot bezocht (net over de Wijdenboschbrug rechtsaf) Een voormalige plantage waar koffie en cacao verbouwd werd. Aanvankelijk werd de arbeid verricht door de tot slaven gemaakte Ghanesen en na de emancipatie (= afschaffing slavernij) 1863 kregen 51 slaven hun vrijheid. De plantage nam contractarbeiders in dienst. Aanvankelijk Chinezen, daarna Hindoestanen en daarna Javanen en een kleine minderheid aan Boscreolen. De plantage is in 1997 definitief gesloten. 

We hebben een rondwandeling gekregen onder leiding van een gids over een deel van de plantage, thans beschermd natuurgebied. 

Vervolgens hebben we koffiefabriek bezichtigd. Natuurlijk zijn alle machines verroest en in erbarmelijke staat, maar ze zijn er wel en aan de hand van die oude machines kon de gids, die zelf in die fabriek gewerkt heeft, een beeldend verhaal brengen over het productieproces. Wat moet het in de fabriek heet en lawaaierig zijn geweest.

 

Na de fabriek bezichtigd te hebben, zijn we nog even door de achterliggende kampong gewandeld. Daar woonden destijds de arbeiders, overwegend van Javaanse origine. Er schijnen op het complex ook nog slavenhuisjes te staan, maar die heb ik niet gezien ( er ook niet naar gezocht).

 Export van Surinaamse koffie (Amsterdamse ponden)

De plantage is overigens gesloten omdat Suriname op de wereldmarkt niet concurrerend koffie en cacao kan produceren. Dat geld trouwens ook voor citrusvruchten. Landelijk gezien zag je dat vanaf 1775 de export van Surinaamse koffie dalende was en in 1850 nagenoeg verdwenen was.  Peperpot heeft het dan nog lang volgehouden.




Peperpot is nog een van de weinige, zo niet de enige plantage, die nog een beetje beeld geeft van hoe een plantage in de periode van de slavernij er uit moet hebben gezien.  

Voor de liefhebbers van planten is dit natuurgebied een waar feest.

een milieu vriendelijk toilet op Peperpot

Zo'n milieuvriendelijk toilet vraagt wel gedegen voorstudie

De koffie plantages lagen oorspronkelijk in het moerasgebied van Boven Suriname. Langs de rivieren in Suriname werden vanaf ongeveer 1645 plantages aangelegd, te beginnen met een dam om de toekomstige plantage. vervolgens werd daarbinnen een stelsel van kanaaltjes aangelegd om het droog te maken en te houden. De koffieplanten op de koffiebedden stonden daardoor voldoende droog.

De koffiebedden. De koffie planten kunnen zeer hoog worden, maar werden vroeger zover gesnoeid dat je de koffiebessen staand kon plukken.

Voorts dienden deze kanaaltjes ook voor het transport naar de koffiefabriek die vlakbij de rivier gesitueerd was.
De aanleg en het onderhouden (uitbaggeren) van deze kanaaltjes was de zwaarste arbeid op de plantage. Alleen manlijke slaven werden voor die arbeid ingezet. Velen stierven vroegtijdig.

De bessen waar de koffiebonen inzitten.

De directeurswoning.

De directeurswoning staat bij iedere plantage dicht op de rivier. Dit om de plantage aanzien te geven. Vervolgens de bedrijfsgebouwen en de huizen van het management. Vervolgens eventuele siertuinen en daarachter de slavengebouwen.

kade en de sluis op Peperpot met handbediening

De koffiebonen werden op platte schepen vervoerd naar de voorkant vaan de plantage waar de bessen in de bedrijfsgebouwen verwerkt werden.
Het overtollige water werd bij eb afgevoerd naar de Surinamerivier (zie hieronder) door het handmatig openen van de sluis.

Peperpot kijkt uit op de Raffinaderij van Paramaribo.

De fabriek van Peperpot waar koffie- en cacaobonen tot eindproducten werden gemaakt

    

Na een stukje lopen achter de directeurswoning, kom je bij de kampong die nog volledig bewoond is.

Het clubhuis van de voetbalclub van de kampong.

Het bezichtigen van Peperpot (de plantage/natuurgebied en de fabriek) zijn voor zowel de natuurliefhebber als degene die cultuur en geschiedenis wil snuiven, meer dan de moeite waard. Regel wel van te voren een gids zodat u weet wat u ziet.